Sabah Namazının Kazası Nasıl Kılınır?

Namazın farzlarından biri de zamanında kılmaktır. Zamanında kılınmayan namazlar kazaya kalır. Namazı kazaya bırakmak ise kişiyi sorumlu eder. Sabah namazının vakti imsak ile girer ve güneşin doğmasıyla sona erer. Namaz bitmeden güneş doğarsa namaz bozulur. Sabah namazının kazasını ise kerahet vakti çıktıktan, başka bir deyişle güneş doğup bir mızrak boyu yükseldikten sonra kılmak gerekir.

Bir günün sabah namazı öğleye kadar kaza edildiği halde hem farzı hem de sünneti kılınır. Sünnetini kaza ederken, "Niyet ettim Allah rızası için sabah namazının sünnetinin kazasını kılmaya." denir. Farzını kaza ederken, "Niyet ettim Allah rızası için sabah namazının farzının kazasını kılmaya." diye niyet edilir. Eğer sabah namazı o günün öğle vaktine kadar kaza edilmezse sadece farzı kılınır. Artık sünnetinin kazası gerekmeyecektir. Kaza namazlarında yalnızca farz ve vacip namazlar kaza edilir. Çünkü Allah bu namazları buyurmuştur. Sünnet namazlar sevap ve peygamberin şefaatini kazanmak için kılınır. Kılınmadığı halde günah değildirler. Ancak kişi yalnızca sünnetin sevabından ve faziletinden mahrum kalır. Bunlar da aslında büyük mahrumiyetlerdir.

Gün içinde mutat olarak kılınan tek vacip namaz -elbette Hanefilere yönelik- yatsı namazından sonra kılınan üç rekâtlî vitir namazıdır. İşte kaza namazlarını kılacak birey, gün içinde vakit namazlarının farzlarını ve vacibini kılıyorsa yine benzer şekilde kaza namazlarını kılar. Başka bir deyişle, kaza namazlarıyla farz ve vacip namazlar benzer şekilde kılınırlar. Aralarında hiçbir fark yoktur. Tek fark kaza namazı kılarken niyet etmektedir. Zira kaza namazı kılarken iki farklı biçimden birisi ile niyet ederiz:

Kaza namazları için müstakil bir zaman dilimini ayırabiliriz. Mesela sabah, öğle, ikindi, akşam, yatsı namazlarından sonra kaza namazları kılınabilir. Bir başka deyişle kaza namazı her farz namazının ardından kılınabileceği gibi herhangi bir vakit namazının arkasında sabah, öğle, ikindi, akşam, yatsı ve vitir kaza namazlarını da arka arkaya topluca kılabiliriz. Örneğin, o günün sabah namazını sünneti ile kıldıktan sonra, sabah namazı kazası dahil olarak iki rekât daha kılabiliriz. Öğle vaktinde de öğlenin kazası için bu şekilde yaparız. İkindi ve diğer vakitlerde de benzer şekilde devam ederiz.

Kaza namazları her an kılınabilir. Ancak şu üç zamanda kılınmaz:

Bunlar namaz kılınması için uygun olmayan zamanlardır.

Bir insan bir günde bir günün veya yarım günün kazasını sürekli yaparak, günden güne üzerindeki bu yükten ve sıkıntıdan kurtulabilir. Kaza namazlarının her biri için bazı âlimlerce bir kametle arka arkaya kaza namazı kılınacağı ifade edilmiştir. Kaza namazlarında niyetin doğruluğu ve zamanın uygunluğu önemlidir.